Trần Dương

Ông chủ thực sự của dự án Hilton Saigon có tổng mức đầu tư lên đến 3.000 tỉ đồng vừa bị tạm dừng để rà soát pháp lý là ai?

Kể từ khi được khởi công vào tháng 4/2016, quá trình triển khai dự án Hilton Saigon tại số 11 Công trường Mê Linh, phường Bến Nghé, Quận 1, Tp. HCM diễn ra khá suôn sẻ.

Tháng 1/2017, dự án được cấp phép xây dựng phần ngầm. Đến tháng 11/2019 được cấp phép xây dựng phần thân. Và tới tháng 4/2020, dự án được chủ đầu tư là CTCP Đầu tư sản xuất kinh doanh Sài Gòn Cửu Long (Sài Gòn Cửu Long) tổ chức lễ cất nóc, tiến tới hoàn thiện để đi vào vận hành từ tháng 3/2021 theo kế hoạch.

Tuy nhiên, chỉ ít tháng sau đó, tại văn bản số 6699/SKHĐT-KTĐN gửi Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư (TP.HCM) cho biết, qua rà soát hệ thống thông tin quốc gia về đầu tư nước ngoài và hồ sơ lưu trữ, đơn vị này không cấp Quyết định chủ trương đầu tư/Giấy chứng nhận đầu tư/Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án Hilton Saigon của Sài Gòn Cửu Long.

Ai là chủ thật sự của dự án Saigon Hilton vẫn là một sự bí ẩn đối với thương trường cũng như giới truyền thông.

Do đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Sở Xây dựng để rà soát pháp lý dự án này theo quy định.

Chưa biết kết quả cuối cùng thế nào nhưng cuộc rà soát pháp lý của nhà chức trách hẳn sẽ khiến Hilton Saigon và nhóm chủ đầu tư dự án này đối diện những rủi ro.

Được biết, Khách sạn Hilton Saigon toạ lạc tại một trong những vị trí đắc địa bậc nhất Tp. HCM, được xây dựng trên khu đất rộng hơn 2.200 m2, có tổng vốn đầu tư dự kiến gần 3.000 tỉ đồng.

Với 34 tầng cao, dự án được kỳ vọng sẽ trở thành toà nhà cao thứ 3 tại Tp. HCM, sau Bitexco và The Landmark 81, và hẳn cũng là biểu tượng cho tham vọng địa ốc của giới chủ đứng sau.

Ai là ông chủ của Sài Gòn Cửu Long?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, Sài Gòn Cửu Long tiền thân là Nhà máy Đay Sài Gòn, được phê duyệt phương án cổ phần hoá từ tháng 8/2001, theo quyết định số 1173/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Nhà máy được chuyển đổi thành CTCP Sản xuất – Dịch vụ - Thương mại Đay Sài Gòn (viết tắt: Sajuco) với quy mô vốn điều lệ 16 tỉ đồng. Đến năm 2012, Sajuco đổi tên thành Sài Gòn Cửu Long.

Cập nhật tại thời điểm 31/12/2016, vốn điều lệ của Sài Gòn Cửu Long vẫn ở mức 16 tỉ đồng. Với mệnh giá 100.000 đồng/cổ phần - thay vì 10.000 đồng/cp như thường thấy, số lượng cổ phiếu lưu hành của doanh nghiệp này không nhiều.

Trong đó, Tổng Cty Công nghiệp – In – Bao bì Liksin (Liksin) nắm giữ 9.500 cổ phần, tương đương 5,94% vốn điều lệ. Đến tháng 2/2018, Liksin bán đấu giá thành công toàn bộ số cổ phiếu này cho 1 nhà đầu tư cá nhân với giá trúng lên tới 2,76 triệu đồng/cổ phần.

Bà Lưu Thị Tuyết Mai - Mai Mesa được cho là nhiều khả năng là chủ của dự án Saigon Hilton.

“Cuộc chơi” tại Sài Gòn Cửu Long về cơ bản đã thuộc về nhóm nhà đầu tư tư nhân. Mà nhiều khả năng, họ đã góp mặt tại Sài Gòn Cửu Long từ rất sớm.

Năm 2006, cuộc tranh giành quyền làm chủ Sajuco nhận được sự quan tâm lớn của giới truyền thông, các bên thậm chí đã phải nhờ tới cơ quan hữu trách phân xử. Trong đó xuất hiện nhóm cổ đông đã liên tục gom mua cổ phần từ các lãnh đạo và người lao động trong công ty, nâng tỷ lệ sở hữu lên mức quá bán.

Lần lại cấu trúc thượng tầng của Sài Gòn Cửu Long, người ta thấy nữ doanh nhân nổi tiếng Lưu Thị Tuyết Mai (bà Mai “Mesa") đã xuất hiện từ khá sớm, ít nhất là ở HĐQT từ nhiệm kỳ 2011 - 2016. Đến nhiệm kỳ 2016 - 2021, bà Mai "Mesa" tiếp tục tại vị. Không những thế ở nhiệm kỳ đương nhiệm này, một nhân sự thân tín của nữ doanh nhân quê Bình Định này cũng được bổ sung vào Ban Kiểm soát công ty.

Thêm nữa, thông tin của chúng tôi cho thấy, CTCP Cổng Đầu tư Toàn Cầu và Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại Mesa – những thành viên trong hệ sinh thái của bà Mai “Mesa”, đều là những đối tác quen thuộc của Sài Gòn Cửu Long.

Nhóm của bà Mai “Mesa” không chỉ hoạt động trong lĩnh vực thương mại - phân phối và kinh doanh nhượng quyền các thương hiệu ẩm thực, mà còn tỏ ra khá tích cực trên trị trường địa ốc, trong đó có khu vực phía Nam. Cách đây ít lâu, nhóm này cũng làm xôn xao thị trường với thương vụ bán dự án Thạnh Mỹ Lợi cho Novaland.

Tuy nhiên, nhóm của bà Mai "Mesa" có lẽ chỉ đóng vai trò thứ yếu trong cấu trúc chủ đầu tư của Hilton Saigon.

Lĩnh xướng Sài Gòn Cửu Long khả năng là nhóm nhà đầu tư có “gốc” từ công ty CP Quê Hương Liberty khi các vị trí chủ chốt đều do các cựu cán bộ của Saigontourist này nắm giữ.

Trong đó, ông Bùi Việt Dũng – cựu Chủ tịch HĐQT Quê Hương Liberty – hiện nắm vai trò Chủ tịch HĐQT Sài Gòn Cửu Long. Các nhân sự thân tín của ông Dũng từ khi còn làm việc tại Quê Hương Liberty như: ông Trần Thanh A và ông Lê Vi Luân cũng lần lượt nắm giữ các chức vụ Tổng Giám đốc và Trưởng ban Kiểm soát tại Sài Gòn Cửu Long.

Trong giai đoạn cuối năm 2016 tới đầu năm 2017, các ông Bùi Việt Dũng, Trần Thanh A đã tiến hành thoái vốn tại Quê Hương Liberty - cựu thành viên của Tổng công ty Nhà nước Saigontourist.

Không có công bố chính thức về chủ mới của Quê Hương Liberty, chỉ biết chức vụ Chủ tịch HĐQT của công ty này hiện do ông Kwok Hakman Oliver đảm nhiệm. Ông Kwok Hakman Oliver hiện đại diện pháp luật cho một cái tên quen thuộc Vạn Thịnh Phát.

Sài Gòn Cửu Long có gì?

Ít lâu sau khi cổ phần hoá, Sài Gòn Cửu Long chuyển hướng đầu tư, lấn sân sang lĩnh vực bất động sản nhằm tận dụng quỹ đất khủng trên nền nhà máy cũ.

Từ năm 2005, công ty này đã đưa vào sử dụng 3 lốc chung cư 15 tầng, với quy mô khoảng 700 căn hộ. Dự án địa ốc này được xây dựng trên khu đất rộng 10.000 m2, trong tổng số 24.764 m2 mà công ty này sở hữu trên đường Tôn Thất Thuyết, Quận 4, Tp. HCM.

Còn khu đất rộng 2.200 m2 tại số 11 Công trường Mê Linh – trụ sở cũ của Sajuco – sau này chính là nơi phát triển dự án Saigon Hilton. Trên một số trang tin bất động sản, dự án số 11 Công trường Mê Linh từng được rao bán với giá 1.550 tỉ đồng.

Xen giữa việc phát triển các dự án địa ốc là quá trình chuyển hướng kinh doanh.

Năm 2014, công ty này chuyển hướng sản xuất sang may mặc, bán hầu hết máy móc thiết bị ngành đay, và thành lập Công ty TNHH Đầu tư Sản xuất Kinh doanh May Mặc Hoàn Mỹ.

Tuy nhiên, công ty con hoạt động không mấy hiệu quả, nên đã ngừng hoạt động vào năm 2016. Kể từ đó, lĩnh vực bất động sản dần lên ngôi trong cơ cấu doanh thu của Sài Gòn Cửu Long.

Tháng 3/2017, Sài Gòn Cửu Long được UBND TP. HCM chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Chung cư Cửu Long tại số 1 đường Tôn Thất Thuyết, Phường 1, Quận 4. Dự án này có diện tích 14.474,1 m2, là phần còn lại của khu đất đã được Sài Gòn Cửu Long sử dụng để xây 3 lốc chung cư 15 tầng trước đó.

Tới tháng 7/2017, Sài Gòn Cửu Long được chấp thuận cho chuyển nhượng dự án Chung cư Cửu Long cho CTCP Đầu tư Kinh doanh bất động sản Việt Hưng Phú (VHP). Đến ngày 16/11/2017, Tập đoàn Capitaland phát đi thông báo cho biết đã chi ra 38,9 triệu USD để thâu tóm toàn bộ vốn của VHP, qua đó sở hữu dự án bất động sản đi kèm.

Dữ liệu của chúng tôi cho thấy, trong 4 năm trở lại đây, kết quả kinh doanh của Sài Gòn Cửu Long biến động mạnh. Cụ thể, năm 2017, doanh thu thuần của Sài Gòn Cửu Long đạt 607,8 tỉ đồng, cao gấp hơn 5 lần so với năm trước; lãi thuần ở mức 137,6 tỉ đồng, trong khi năm 2016 lỗ 16 tỉ đồng.

Năm 2019, doanh thu thuần của Sài Gòn Cửu Long đạt 176 tỉ đồng, lãi thuần ở mức 123,3 tỉ đồng, tương ứng với biên lợi nhuận 70%.

Tại ngày 31/12/2019, tổng tài sản của Sài Gòn Cửu Long đạt 1.506 tỉ đồng, giảm nhẹ so với thời điểm đầu năm; vốn chủ sở hữu tăng 10% lên mức 1.346,8 tỉ đồng.