Trần Dương

CII của đại gia Lê Quốc Bình hưởng lợi bao nhiêu tỷ USD khi được giao 9,6 ha đất kim cương theo hình thức BT nhìn từ cuộc đấu giá 4 lô đất tại Thủ Thiêm thu về 37.350 tỷ đồng?

Hôm 10/12/2021, Trung tâm Đấu giá tài sản TP.HCM (thuộc Sở Tư pháp) đã tổ chức bán đấu giá thành công 4 lô đất thuộc khu chức năng số 3, Khu đô thị mới Thủ Thiêm thu về cho ngân sách 37.350 tỷ đồng. Đây là mức giá kỷ lục trên thị trường bất động sản Việt Nam cũng đồng thời mang lại kỳ vọng về tính minh bạch của thị trường nhất là những dự án liên quan đến đất công.

Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực được đề cập trên đây, giới phân tích lại nhận thấy một “lỗ hổng” cực kỳ nghiêm trọng: nhiều doanh nghiệp đã hưởng lợi ích vô cùng lớn nhất là những doanh nghiệp được giao đất theo hình thức BT. Công ty Công ty Đầu tư Hạ tầng kỹ thuật TP HCM (CII) là một trong những đơn vị như thế.

96.000 m2 đất kim cương được định giá rẻ đến “không tưởng”

Ngày 20/04/2016, CII chính thức ký kết hợp đồng BT dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu dân dư Phía Bắc và hoàn thiện đường trục Bắc Nam trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2 cũ) với UBND TP.HCM.

Cụ thể, CII sẽ xây dựng đường trục Bắc – Nam (đoạn từ chân cầu Thủ Thiêm 1 đến đường Mai Chí Thọ) dài khoảng 1.1 km, đường nội bộ trong phạm vi khu chức năng số 3 và số 4 với tổng chiều dài khoảng 8.3 km... Tổng vốn đầu tư dự án BT dự kiến khoảng 2.641 tỷ đồng.

CII đang phát triển dự án Lake View Thủ Thiêm tại 4 lô đất 3-1, 3-2, 3-6, 4-7 và 4-8.

Đổi lại, CII được UBND TP.HCM giao 90.078,3 m2 đất Khu đô thị mới Thủ Thiêm sử dụng ổn định lâu dài (để xây dựng nhà ở) và cho thuê 6.053,6 m2 đất sử dụng 50 năm (để xây dựng văn phòng cho thuê).

Ngay lập tức, CII đã hợp tác với Hongkong Land để triển khai dự án Lake View tại lô đất 3.1, là 1 trong 9 lô đất được giao với diện tích 1,4 ha. Giá nhà phố được rao bán từ 28 – 35 tỷ đồng/căn.

Tiếp đó, vào tháng 12/2017, CII và Hongkong Land tiếp tục hợp tác phát triển dự án tại các khu đất được giao với tên gọi Thủ Thiêm River Park, quy mô lên tới 1.140 căn hộ bao gồm: căn hộ cao cấp, biệt thự, căn hộ sân vườn…

Theo báo cáo tài chính năm 2018 của Công ty CII cho biết, 9 lô đất nói trên có giá trị hơn 2.855 tỷ đồng, tức chưa tới 29 triệu đồng/m2.

Tuy nhiên, điều đáng nói ở đây là ngay sát thời điểm giao đất cho CII, UBND TP.HCM tổ chức bán đấu giá 9 lô đất trong khu chức năng số 1 (rộng 78.000m2, gần các 9 lô đất được giao cho CII) thuộc Khu đô thị mới Thủ Thiêm với giá khởi điểm từ 27.000 tỷ đồng, tính ra là gần 350 triệu đồng/m2.

Như vậy, làm một phép so sánh đơn giản, CII với tư cách nhà đầu tư được chỉ định nếu tổ chức đấu giá thì khu đất 96.000 m2 của CII được định giá thấp nhất là 27.000 tỷ đồng, trong khi vốn đầu tư bỏ ra chỉ có 2.641 tỷ đồng. Có nghĩa là CII bỏ 1 đồng vốn đã có tới hơn 10 đồng lời ngay tại thời điểm năm 2018.

96.000 m2 đất của CII nếu đem ra đấu giá, TP.HCM thu về được bao nhiêu tỷ USD và CII hưởng lợi bao nhiêu?

Trở lại với phiên đấu giá hôm 10/12/2021, có bốn lô đất được xác định mức giá như sau:

Lô số 3-8 được Công ty Sheen Mega đấu giá thành công với mức giá 4.000 tỷ cho 8.500m2, tương đương 470 triệu đồng/m2. Đây là mức giá thấp nhất được công bố trong 4 lô trong phiên đấu giá.

CII được giao đất kim cương lô 3-13 với vị trí sát cạnh lô đất 3-12 của Tập đoàn Tân Hoàng Minh vừa đấu giá với mức giá 2,4 tỷ đồng/m2.

Lô số 3-5 được Công ty cổ phần Dream Republic đấu giá thành công với mức 3.820 tỷ đồng với diện tích 6.446 m2 tương đương mức giá 592 triệu/m2.

Lô số 3-9 được đấu giá bởi Công ty TNHH Đầu tư Phát triển và Thương mại Bình Minh trúng đấu giá với 5.026 tỷ đồng cho 5.009 m2. Tính bình quân mỗi m2 đất có giá là hơn 1 tỷ đồng.

Cuối cùng, lô số 3-12 được đấu giá bởi Công ty Ngôi Sao Việt trúng đấu giá với mức 24.500 tỷ đồng cho 10.060 m2. Bình quân mỗi m2 cho lô đất này có giá trị lên đến 2,4 tỷ đồng.

Như vậy nếu lấy 96.000 m2 đất được giao cho CII của đại gia Lê Quốc Bình áp vào mức giá được đấu thấp nhất là 470 triệu/m2 thì ngân sách nhà nước sẽ thu về 45.120.000.000.000 đồng tương đương hơn 2 tỷ USD. Trong khi vốn đầu tư mà CII bỏ ra để xây dựng các công trình giao thông tại thời điểm hợp đồng BT ký kết chỉ 2.641 tỷ đồng.

Một phép so sánh khác nếu lấy 96.000 m2 đất kim cương được giao cho CII nhân cho 2,4 tỷ đồng/m2 được đấu giá hôm 10/12 thì ngân sách nhà nước thu về sẽ là: 230.400.000.000.000 đồng tương đương 10,4 tỷ USD.

Từ những phép so sánh trên đây có thể thấy, giá đất TP. HCM dùng để thanh toán cho CII năm 2016 chỉ bằng 1/35 so với giá bình quân 4 lô đất vừa đấu giá. Một sự chênh lệch khổng lồ, thất thoát cho ngân sách vô cùng lớn.

Điều đáng nói, cho dù chưa bàn giao xong những hạng mục trong trợp đồng BT nhưng hiện tại các khu đất này đều được CII tiến hành triển khai xây dựng, đưa vào khai thác, vận hành với các dự án có tên như: Lake View Thủ Thiêm tại 4 lô đất 3-1, 3-2, 3-6, 4-7 và 4-8 và The River (525 căn hộ),The Luxe (586 căn hộ).

Những dự án nói trên dự kiến mang về cho CII doanh thu hơn 1,143 tỷ USD.

Đại gia Lê Quốc Bình là ai?

Ông Lê Quốc Bình sinh năm 1972, trình độ thạc sĩ kế toán kiểm toán và đang là thành viên HĐQT của Năm Bảy Bảy. Ngoài ra, ông còn là thành viên HĐQT kiêm Tổng giám đốc công ty Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật TP HCM (HoSE: CII) – công ty mẹ nắm giữ hơn 78% vốn NBB, thành viên HĐQT Đầu tư Cầu đường CII (HoSE: LGC), thành viên HĐQT Hạ tầng nước Sài Gòn (HoSE: SII)…

Trên thị trường chứng khoán, ông Bình được mệnh danh là “CEO thị phi nhất” của thị trường.

Trên thị trường chứng khoán, ông Bình được mệnh danh là “CEO thị phi nhất” của thị trường. Theo đó, năm 2017, CTCP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Tp.Hồ Chí Minh (mã chứng khán: CII ) thông báo LNST của cổ đông công ty mẹ đạt 1.430 tỷ đồng và EPS đạt 5.927 đồng. Mức lợi nhuận này có được là nhờ đánh giá lại khoản đầu tư tại LGC, dẫn đến doanh thu tài chính đạt gần 1.350 tỷ đồng.

Cụ thể, trong quý đầu năm, CII đã tiến hành một loạt các thương vụ mua cổ phần, theo đó, đã tăng tỷ lệ sở hữu tại CTCP Đầu tư Cầu đường CII (CII B&R, mã chứng khoán: LGC) từ 49% lên 54,31% và CII B&R sẽ trở thành công ty con của CII.

Con số này đã khiến cho CII trở thành doanh nghiệp có mức lợi nhuận ấn tượng nhất sàn chứng khoán trong quý 1. Trên mạng xã hội, có ý kiến cho rằng CII ghi nhận lợi nhuận “khủng” trong Quý 1/2017 chủ yếu từ việc đánh giá lại khoản đầu tư trong công ty LGC.

Tương tự, CII cũng sẽ ghi nhận lợi nhuận lớn trong Quý 2/2017 từ việc đánh giá lại khoản đầu tư trong công ty CEE. Lợi nhuận thực sự năm 2017 của CII là không đáng kể. Khoản lợi nhuận này là không có thực và CII có nguy cơ sẽ ghi nhận khoản lỗ lớn trong tương lai khi thị giá công ty LGC và CEE không được đẩy lên cao và khi CII thay đổi tỷ lệ sở hữu trong các công ty này.

Theo đó, nhiều nhà đầu tư cho rằng CII ghi lợi nhuận khủng bằng thủ thuật và Tổng giám đốc có ý định “úp sọt” nhà đầu tư.

Mới đây, tại ĐHCĐ năm 2021, khi bị các cổ đông chất vấn ông Bình cũng tỏ ra giận dữ khi tuyên bố: “Ai vừa đảm bảo trả nợ, tích lũy đầu tư, vừa chia hết cổ tức tiền thì điều hành CII thay tôi”.

KĐTM Thủ Thiêm được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch năm 1996 với quy mô 930 ha (trong đó: Khu đô thị mới 770 ha, Khu tái định cư 160 ha), dân số khoảng 200.000 người, khu tái định cư khoảng 45.000 người, tọa lạc bên bờ Đông sông Sài Gòn đối diện với Quận 1.

Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm được chia làm 5 khu vực chính gồm: Khu vực "lõi trung tâm" chính, khu dân cư phía Bắc, khu dân cư dọc đại lộ Mai Chí Thọ, khu dân cư phía Đông và khu châu thổ phía Nam.

Để có được quy hoạch này, TP.HCM đã tạm ứng và vay các tổ chức tín dụng với số tiền là 36.914 tỷ đồng.

Sau sự kiện đấu giá 4 lô đất nói trên thu về 37.350 tỷ đồng TP. HCM đang có kế hoạch trả lại ngân sách nhà nước và vay tín dụng theo thông báo của Văn phòng Chính phủ hồi tháng 5.2021. Dự kiến, số tiền trên sẽ được phân bổ dự toán chi cho BQL dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm để hoàn trả ngân sách và vay tín dụng.

Như vậy, dù đấu được giá cao nhưng tại KĐT Thủ Thiêm gần như ngân sách nhà nước vẫn chưa thu được đồng nào mà chỉ hoàn trả tạm ứng. Vậy giá trị rất lớn từ quỹ đất sạch Thủ Thiêm mang lại không chảy về nhà nước mà có nhiều khả năng chảy về các tập đoàn tư nhân. Tiêu biểu trong số đó là CII.

 

AN NHIÊN